Advies 502: Ontwerpwedstrijd: beginselen van gelijke behandeling, transparantie en proportionaliteit geschonden
De klacht van de brancheorganisatie ziet op een ontwerpwedstrijd voor het maken van een schetsontwerp voor een appartementencomplex. De Commissie merkt deze procedure aan als een nationale procedure, aangezien de aanbesteder een aankondiging heeft bekendgemaakt. De Commissie constateert dat sprake is van een nationale openbare procedure. Bij inschrijving dienen onder meer een schets voor het appartementencomplex en een ontwerpvisie te worden ingediend. De opdracht die de inzet is van deze aanbestedingsprocedure – het maken van een schetsontwerp van het appartementencomplex – wordt vervolgens niet aan één maar aan vijf inschrijvers gegund. De aanbesteder kiest vervolgens uit de vijf schetsontwerpen een winnaar. Aan deze winnaar wordt verder geen (vervolg)opdracht meer gegund. De winnaar ontvangt enkel een hogere vergoeding voor zijn schetsontwerp dan de andere vier opdrachtnemers (€ 5.000 inclusief BTW in plaats van € 2.500 inclusief BTW). Wel kan de marktpartij die het appartementencomplex gaat bouwen de winnaar eventueel inschakelen voor de verdere uitwerking van het schetsontwerp tot een bouwplan, maar hij hoeft dat niet te doen. Indien de marktpartij dat niet doet, kan de aanbesteder de winnaar inschakelen als supervisor bij de uitwerking van het schetsontwerp tot een bouwplan. Maar ook dat hoeft niet. Indien de winnaar door de aanbesteder als supervisor wordt ingeschakeld, krijgt hij daarvoor geen (extra) vergoeding.
Naar het oordeel van de Commissie heeft de aanbesteder met de onderhavige procedure diverse aanbestedingsrechtelijke regels en beginselen geschonden. In het advies komen onder meer de volgende aspecten aan bod.
Naar het oordeel van de Commissie is in strijd met het beginsel van transparantie gehandeld door niet duidelijk aan te geven welke procedure werd gehanteerd (klachtonderdeel 2). Verder dienen aanbestedende diensten die een aankondiging doen, deze op grond van artikel 1.18 Aw 2012 ook bekend te maken op TenderNed (klachtonderdeel 2). Ook is het locatievereiste, dat de architect gevestigd moet zijn binnen een straal van 50 km vanaf de locatie van het te ontwikkelen appartementencomplex in strijd met het beginsel van gelijke behandeling en het proportionaliteitsbeginsel (klachtonderdeel 3). Verder is het object van de aanbesteding onvoldoende bepaalbaar nu de aanbesteder geen informatie heeft gegeven over de omvang van de mogelijk gevraagde werkzaamheden als supervisor (klachtonderdeel 4). Ook is het vereiste van de schets onvoldoende transparant en de aangeboden vergoeding te laag en daarmee in strijd met het proportionaliteitsbeginsel van artikel 1.13, lid 1 en 2, onder h, Aw 2012 (klachtonderdeel 5). De eis betreffende het afstand doen van de auteurs- en persoonlijkheidsrechten is naar het oordeel van de Commissie eveneens onvoldoende transparant (klachtonderdeel 6). Ten slotte kan worden betwijfeld of de aanbesteder met de onderhavige ontwerpwedstrijd zoveel mogelijk maatschappelijke waarde voor de publieke middelen in de zin van artikel 1.4, lid 2, Aw 2012 realiseert, nu bij de beoordeling van de klachtonderdelen 2 tot en met 6 is gebleken dat aanbesteder op diverse aspecten in strijd heeft gehandeld met de beginselen van gelijke behandeling, transparantie en proportionaliteit (klachtonderdeel 1).