Advies 606: Ongeoorloofde eis bewezen samenwerking verschillende disciplines in één referentieproject

De klacht ziet op een Europese niet-openbare aanbestedingsprocedure voor een overheidsopdracht voor de herontwikkeling van een locatie. Geklaagd wordt dat met één referentieproject ervaring met twee kerncompetenties moet worden aangetoond: met het ontwerp én de realisatie van een woontoren. Feitelijk kan alleen aan de betrokken geschiktheidseis worden voldaan als architect en aannemer eerder hebben samengewerkt. De Commissie acht de klacht gegrond.

De Commissie heeft in Advies 487 het vragen naar een combinatie van kerncompetenties in één referentie in het kader van selectiecriteria bij een complexe opdracht toelaatbaar geacht in een geval dat een ondernemer uit één discipline aan die combinatie van kerncompetenties kon voldoen. In de onderhavige aanbesteding betreft het echter een geschiktheidseis en zijn er ondernemers uit verschillende disciplines nodig om aan de combinatie van kerncompetenties te voldoen: dit brengt met zich mee dat er in het verleden met dezelfde partij moet zijn samengewerkt.

Hoewel de Commissie begrip heeft voor de wens van aanbesteder om belang te hechten aan bewezen samenwerkingsrelaties, wordt met een geschiktheidseis die daarop ziet de mededinging naar het oordeel van de Commissie ongeoorloofd beperkt. Het aangaan van nieuwe samenwerkingsverbanden wordt daarmee immers onmogelijk gemaakt hetgeen bovendien toetreding van buitenlandse ondernemingen tot de Nederlandse markt kan beperken.

Het beroep van aanbesteder op artikel 2.95, lid 2, Aw 2012 in dit kader gaat volgens de Commissie niet op. Deze bepaling ziet op de uitvoering van de opdracht die wordt aanbesteed en niet op de uitvoering van referentieprojecten in het verleden in het kader van geschiktheidseisen of selectiecriteria. Voor zover in Advies 523, overweging 5.7.6 en Advies 418, overweging 5.6.4 de indruk is gewekt dat op basis van artikel 2.95, lid 2, Aw 2012 een geschiktheidseis mag worden gehanteerd op basis waarvan in het verleden met dezelfde partij moet zijn samengewerkt, komt de Commissie daarop terug.